" قليان‌ها را گلدان کنيم " عنوان پويشي است که در صورت موفقيت و به ثمر نشستن آن،بخش قابل توجهي از مخاطراتي که سلامت جوانان و نوجوانان را تهديد مي کند،مهار و کنترل خواهد شد.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، مصرف قليان و شيوع آن در ميان دختران،پسران،جوانان و نوجوانان از نارسايي ها و رفتارهاي غلطي به شمار مي رود که متاسفانه براي برخي به جزئي از امور روزمره مبدل شده است.
اساسا مصرف قليان از ديرباز در جامعه ايراني مرسوم بوده،اما همانند دوران کنوني استعمال آن در ميان جوانان و نوجوان رواج نداشت و به واقع قشر خاصي از جامعه به استفاده از آن مبادرت مي ورزيدند.
در دوران قديم،تنوع ناميمون تنباکوها با عصاره هاي مصنوعي پرتقال،هلو،آدامس،عسل،هندوانه و...شايع نبود و هرآنچه بود با همه مضراتش،تنباکوهاي اصفهان،کاشان و...بود که بصورت سنتي در ميان قليان کش ها رواج داشت،اما امروز کمتر شاهديم که پاي در محدوده اي از تجمعات انساني بگذاريم و بوي انواع و اقسام ميوه ها به مشام نرسد،ميوه هايي که تنها بوي خوش دارند و در باطن بر کوس مرگ مي کوبند.
در طول يک دهه گذشته و با توجه به سير صعودي مصرف قليان در ميان بخش هايي از جامعه و بخصوص قشر جوان، طرح ها و اقدامات سلبي و عملياتي بسياري براي مهار وکنترل اين پديده شوم اجرايي شده که هيچکدام با نتيجه قطعيِ موثر همراه نبوده است.
تجربه نشان داده برخوردهاي قهرآميز با مراکز توزيع قليان،کنترل کننده اين مواد دخاني بسيار خطرناک نبوده و تنها به زيرزميني شدن آن و کشاندن بساط تنباکو،زغال و قليان به پارک ها،بوستان ها،کوه،دشت،طبيعت و حتي مجتمع هاي مسکوني و منازل کمک کرده است.
به نظر مي رسد در کنار لزوم اقدامات سلبيِ دستگاه هاي نظارتي براي مهار و کنترل مصرف قليان،اقدامات فرهنگي نيز اصلي تعيين کننده و حائز اهميت به شمار مي رود که مي تواند بصورت خودجوش،با رسوخ در اذهان و افکار عمومي از قبح زدايي آن جلوگيري کند.
پويش قليان ها را گلدان کنيم يکي از رويکردهاي فرهنگي به شمار مي رود که در صورت موفقيت و حصول نتيجه از هزينه هاي اجتماعي،اقتصاديِ بسياري پيشگيري مي کند و حتي ضريب سلامتِ روحي و جسمي جوانان را تقويت مي کند.
*دعوت وزارت بهداشت و درمان براي پيوستن خانواده ها به پويش
شهرام رفيعي فر،رئيس اداره ارتقاي سلامت وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکي در خصوص فعاليت پويش مذکور عنوان کرد:اين فراخوان همچنان استمرار خواهد داشت و وزارتخانه مورداشاره نيز از طريق فضاي مجازي خانواده ها را به پيوستن به اين پويش(قليان ها را گلدان کنيم)دعوت نموده است.
وي در خصوص ميزان کارآمدي و اثربخشي اين امر گفت:هنوز ارزيابي دقيقي از خروجي و نتيجه اين پويش بعمل نيامده اما بازخوردهاي مثبت آن قابل احساس است.
*پيوستن چهره هاي مشهور و محبوب جامعه به پويش
همواره انتقال پيام ها و مفاهيم خاص از طريق هنرمندان،ورزشکاران و چهره هاي مشهور و محبوب با اثرگذاري خاص به خود همراه بوده است.
اين امر به روشني در خصوص برخي تبليغات تجاري نمود پيدا مي کند که به واقع نشان دهنده نقش نافذ و تعيين کننده چهره مشهور جامعه در فرهنگ سازي بواسطه جذب افکار و اذهان عمومي است.
اين ظرفيت در پويش مذکور نيز به کار گرفته شده و تعداد بسياري از بازيگران،ورزشکاران و هنرمندان اعم از محمود پاک نيت،بابک جهانبخش،رضا بنفشه خواه،فلور نظري،روزبه نعمت اللهي،وحيد طالب لو و...به اين فراخوان عمومي پيوسته اند.
عليرضا حيدري،رئيس مرکز تحقيقات پيشگيري و کنترل دخانيات در خصوص کارآمدي اين پويش معتقد است مسئولان نبايد انتظار داشته باشند،اين فراخوان با دستاوردهاي زود بازده همراه شود.
اساسا فرهنگ سازي و فعاليت هاي اجتماعي براي تغيير رفتار و اصلاح رويکردهاي نادرست و ناصحيح جامعه زمان بَر است و اثربخشي ان مستلزم صبر،حوصله،تلاش و کوشش مستمر خواهد بود.
*نقش رسانه هاي تصويري،شنيداري و مکتوب در مقابله با قليان
اغراق نيست طرح اين ادعا که مهار و کنترل مصرف قليان و به حاشيه راندن آن،کاري بس دشوار و پيچيده است و متاسفانه بايد گفت شيوع مصرف قليان در طول ساليان اخير بخش هاي بسياري از جامعه جوان را درگير خود ساخته و تنها راهکار اثربخش و ماندگار براي مقابله با اين معضل را بايد در فعاليت هاي مبتني بر فرهنگ سازي متمرکز کرد،در اين ميان نقش رسانه ها،اعم از تصويري،شنيداري،مکتوب و غير مکتوب بسيار برجسته و تاثير گذار است.
لازمه حصول موفقيت در مقابله با استعمال قليان،فعاليت مستمر و دامنه دار فرهنگي است که اين امر مي تواند از طريق سايت هاي خبري،روزنامه ها و جرايد،مجلات و حتي منابر روحانيون و مراسم فرهنگي و...دنبال و پيگيري شود.
نقش صدا و سيما در طرح مساله در طول ماه هاي اخير قابل تحسين بوده و انصافا برنامه هاي بسياري براي آگاه سازي جوانان و نوجوانان و خانواده ها در ارتباط با مضرات قليان تنظيم و تدوين شده که البته همچنان مي تواند با افزايش و تقويت هر چه بيشتري همراه شود.
اميد است ديگر رسانه ها و مراکز اطلاع رساني نيز همپاي صدا و سيما در اين امر خطير با جديت هر چه بيشتري ورود کنند زيرا پرداختن مقطعي و گذار به اين مخاطره جدي اثر بخشي چنداني نخواهد داشت و بايد آنقدر اين موضوع با ظرافت و تنوع به اشکال گوناگون مطرح و تکرار شود تا حساسيت ها در اين خصوص بيش از پيش انگيخته شود.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان